Πως δεν πρέπει να γίνεται μία διαπραγμάτευση…

 Του Γιάννη Κολλάτου

 Πως φτάσαμε σε αυτό το τρίτο μνημόνιο και  τώρα που καθημερινά εξειδικεύεται και το καταλαβαίνουμε στην τσέπη μας , αισθανόμαστε ότι είμαστε δεμένοι πλέον χειροπόδαρα από τους δανειστές, έχοντας εκχωρήσει στους εισαγωγείς και εταίρους, ότι πιο πολύτιμο είχε απομείνει για να χτίσουμε με υπομονή και επιμονή το όραμα για την ανάταξη της εθνικής οικονομίας, δηλαδή την πραγματική μας παραγωγή και τον πρωτογενή τομέα;  
 Θυμάστε το φετινό Φεβρουάριο όταν η Ελληνική κυβέρνηση είχε θέσει τις «κόκκινες γραμμές» της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές; Είχε λοιπόν πει ότι δεν συζητά ούτε διαπραγματεύεται τη μείωση συντάξεων, τη μείωση μισθών, τις ιδιωτικοποιήσεις, την αύξηση του ΦΠΑ ιδιαίτερα στα νησιά και τις εργασιακές σχέσεις και νέα υφεσιακά μέτρα που θα σχετίζονται με νέους φόρους…
 Τι λένε όμως επαγγελματίες του είδους που έχουν «σπουδάσει» το θέμα των διαπραγματεύσεων ; Ρωτήσαμε έναν από αυτούς , ο οποίος μάλιστα ετοιμάζεται να βγάλει και βιβλίο που θα κυκλοφορήσει το Δεκέμβριο «για τα λάθη της ελληνικής διαπραγμάτευσης που οδήγησαν στο τρίτο μνημόνιο» και ιδού περίπου τι μας είπε:
 Ζήτημα 1ον ποτέ σε μία διαπραγμάτευση δεν βάζεις πολλές κόκκινες γραμμές, αλλά μία το πολύ δύο γιατί τότε μπορεί να καταρρεύσουν όλες , όπως κακή μας ώρα έγινε τον Ιούλιο, όταν βρεθήκαμε με την πλάτη στον τοίχο, με άδεια ταμεία και με μία μπλόφα το δημοψήφισμα  για έξοδο από το ευρώ (γιατί μην αυταπατάσθε περί αυτού επρόκειτο ως αρχική σκέψη, άλλο αν εξελίχτηκε σε Βατερλό των ελληνικών θέσεων) την οποία δεν είμαστε έτοιμοι να την υποστηρίξουμε.

 Ένα καλό παράδειγμα είναι η Ιρλανδία η οποία από την πρώτη στιγμή έθεσε μία και μόνη ουσιαστική «κόκκινη γραμμή» να μην αυξηθεί η φορολογία των επιχειρήσεων, διότι είναι γνωστό ότι αποτελεί χώρα υποδοχής επενδύσεων για την Ευρώπη κυρίως από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού με επιχειρήσεις που σχετίζονται πρωτίστως με την υψηλή τεχνολογία και την πληροφορική…

 Zήτημα 2ον δεν πας ποτέ σε μία διαπραγμάτευση   χωρίς να γνωρίζεις τα δικά σου όρια και τα όρια του συνομιλητή, δηλαδή μέχρι που είναι   διατεθειμένος να το φτάσει.
  Είναι προφανές πως από την πρώτη στιγμή η ελληνική πλευρά είχε πειστεί από το Γιάννη Βαρουφάκη πως αν επεδίωκε μία χρεοκοπία εντός ευρωζώνης, απειλώντας μάλιστα ότι θα αποχωρήσει, ότι οι δανειστές θα παρακαλούσαν να γυρίσουμε στο τραπέζι και να μας δώσουν τη χρηματοδότηση με το ζόρι.
 ¨Όταν αποκαλύφτηκε ότι οι δανειστές είχαν επεξεργαστεί  σχέδιο και οδικό χάρτη εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, τότε κατέρρευσε όλη η διαπραγματευτική μας τακτική.

 Ζήτημα 3ον Δεν αποκαλύπτεις ποτέ στο διαπραγματευτή ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός… Ότι δηλαδή δεν έχεις επεξεργαστεί κανένα ουσιαστικό ισοδύναμο μέτρο , δεν το έχεις κοστολογήσει , δεν μιλάς στη γλώσσα των οικονομετρών. Αυτό φάνηκε περίτρανα όταν μετά το δημοψήφισμα ζητήσαμε τη συνδρομή των Γάλλων τεχνοκρατών για να ετοιμάσουν την πρότασή μας για τη συμφωνία. Χαρακτηριστική είναι η εικόνα με τη Μέρκελ, τον Γιούνκερ  και τον Ντάϊσενμπλουμ που κάθονται με τους φακέλους απέναντι από τον Αλέξη Τσίπρα , το Νίκο Παπά και άλλους υπηρεσιακούς παράγοντες της κυβέρνησης και ακούγονται οι δικοί μας να λένε «που είναι ο φάκελος με τις θέσεις μας ρε παιδιά»;
Προφανώς έγιναν και σωστές κινήσεις από την ελληνική διαπραγματευτική ομάδα, υποστηρίζουν οι επαγγελματίες των διαπραγματεύσεων, όπως η απομάκρυνση Βαρουφάκη. ¨Όταν μία διαπραγμάτευση οδεύει σε αδιέξοδο ένας τρόπος για να συνεχιστεί είναι να αλλάξεις το διαπραγματευτή, ώστε να αποφορτισθεί το κλίμα. Πλην όμως η αλλαγή έγινε αρκετά καθυστερημένα…
 Επίσης αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι από τις αρχικές «κόκκινες γραμμές» διασώθηκε -προς ώρας όμως -το θέμα των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και πιθανό να αναδείχτηκε με ακόμη πιο εμφατικό τρόπο η ανάγκη για διευθέτηση του χρέους (κι εδώ η συνεισφορά Βαρουφάκη, τουλάχιστον στο αρχικό στάδιο των διαπραγματεύσεων δεν είναι αμελητέα).
 Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε ότι δώσαμε πολύ περισσότερα από ότι ίσως οι Ευρωπαίοι θα ανέμεναν και η υπόθεση της Ελληνικής διαπραγμάτευσης με το αλαλούμ της δημιουργικής ασάφειας πιθανό να αποτελεί εγχειρίδιο για φοιτητές ή μεταπτυχιακούς στον κλάδο των negotiations του στιλ «πως δεν πρέπει να γίνεται μία διαπραγμάτευση»…

 Προσωπική μας εκτίμηση πάντως είναι πως με την απέλπιδα και δίχως δομή (όπως υποστηρίζουν οι επαγγελματίες διαπραγματευτές)  διαπραγμάτευση της ελληνικής κυβέρνησης αναδείχτηκε και στην υπόλοιπη Ευρώπη με τον πλέον εμφατικό τρόπο ο δυναστικός πλέον ρόλος της Γερμανίας στην ευρωζώνη. Αν αυτό θα μας φανεί χρήσιμο στο μέλλον θα δείξει, όπως και το αν άξιζαν οι θυσίες για να διαφανεί αυτός ο «σκοτεινός ρόλος» της Γερμανίας και ιδιαίτερα του Σόϊμπλε…