Αντιδράσεις καλλιεργητών για τις αλλαγές στο σχήμα σποράς σιτηρά – ψυχανθή

Αντί αυτού, προωθείται δράση όπου θα πριμοδοτηθούν μόνο οι παραγωγοί που δήλωσαν στο ΟΣ∆Ε 2024 αγροτεµάχια µε κωδικό καλλιέργειας βαµβάκι, καλαµπόκι ή µηδική, και θα προχωρήσουν τώρα στις ίδιες εκτάσεις στη σπορά καλλιέργειας ψυχανθών (Βίκος, µπιζέλι, ρόβι, λαθούρι, κουκιά, φακή, ρεβύθια, λούπινα κ.λπ) ή χειµερινών σιτηρών με επιδότηση:

• Αντικατάσταση Μηδικής µε χειµερινά ψυχανθή: 48,8 ευρώ το στρέµµα
• Αντικατάσταση Βαµβακιού µε χειµερινά ψυχανθή: 10,9 ευρώ το στρέµµα.
• Αντικατάσταση Αραβοσίτου µε χειµερινά ψυχανθή: 31,6 ευρώ το στρέµµα.
• Αντικατάσταση Μηδικής µε χειµερινά σιτηρά: 52,2 ευρώ το στρέµµα.
• Αντικατάσταση Βαµβακιού µε χειµερινά σιτηρά: 14,3 ευρώ το στρέµµα.
• Αντικατάσταση Αραβοσίτου µε χειµερινά σιτηρά: 29,7 ευρώ το στρέµµα.

Ο αντίλογος πάντως, από την πλευρά του υπουργείου σε ότι αφορά τη ρύθμιση που ίσχυσε τα προηγούμενα δύο χρόνια, λέει ότι, η γενική εφαρμογή του μέτρου δημιουργούσε ουσιαστικά ένα δεύτερο καθεστώς συνδεδεμένης ενίσχυσης, κάτι το οποίο δεν είναι θεμιτό και για το οποίο υπήρξαν παρατηρήσεις και από τις ευρωπαϊκές αρχές. Άλλωστε, τονίζουν, ότι η προωθούμενη ρύθμιση είχε τεθεί υπόψη των αγροτικών οργανώσεων, χωρίς να υπάρξει καμιά ουσιαστική διαφοροποίηση κατά τη φάση της διαβούλευσης (ΕΠΙΣΥΝΑΨΗ). Συγκεκριμένα η 2η τροποποίηση της ΚΑΠ έχει εγκριθεί από τους φορείς που συμμετέχουν στην εσωτερική διαβούλευση στις 21 Οκτωβρίου 2024, και έχει σταλεί προς έγκριση στην DG Agri.

Ωστόσο, μια σειρά από οργανώσεις μέλη της ΕΘΕΑΣ με ανακοίνωσή τους εκφράζουν ζωηρή αντίδραση στην προωθούμενη τροποποίηση τονίζοντας ότι οι επιπτώσεις της παραπάνω αλλαγής είναι σημαντικές καθώς «βρισκόμαστε ήδη στην περίοδο σποράς και οι αγρότες έχουν ήδη προμηθευτεί σημαντικές ποσότητες σπόρων για καλλιέργεια». Ως εκ τούτου, ζητάνε με επιστολή τους άμεσα συνάντηση με την πολιτική ηγεσία με αίτημα τη διατήρηση του οικολογικού σχήματος, όπως εφαρμόσθηκε το 2023 και το 2024.

Η επιστολή της ΕΘΕΑΣ αναφέρει:

Θέμα: Βολή κατά των αροτραίων καλλιεργειών η 2η Τροποποίηση του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027

Κύριε Υπουργέ,

Όπως γνωρίζετε η εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων σε συνδυασμό με την αναδιανεμητική, μείωσαν σημαντικά τις άμεσες ενισχύσεις, που ελάμβαναν οι παραγωγικοί παραγωγοί (επαγγελματίες) των εκτατικών – αροτραίων καλλιεργειών. Για τον λόγο αυτό είχαμε ζητήσει με βάση την εμπειρία της 1ης χρονιάς εφαρμογής την άμβλυνση αυτών των επιπτώσεων. Με έκπληξη όμως, διαπιστώσαμε ότι στη 2η τροποποίηση του στρατηγικού σχεδίου ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027, την κατάργηση του οικολογικού σχήματος Π1.31.1 Β, στο οποίο είχαν προσφύγει κατά το δυνατόν οι παραγωγοί αροτραίων καλλιεργειών λόγω της χρησιμότητάς του και της δυνατότητας εφαρμογής.

Το συγκεκριμένο οικολογικό σχήμα αφορά σε «Ενίσχυση παραγωγών για την καλλιέργεια τοπικών ποικιλιών ετησίων ή/και ειδών και ποικιλιών προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες ή/και άγριων συγγενών καλλιεργούμενων ειδών για τροφή ή ζωοτροφές».

Ειδικότερα:

Η δράση Β «για τις τοπικές ποικιλίες», ως είχε μέχρι τώρα, αφορούσε τις προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες ποικιλίες. Άρα, μπορούσαν να λάβουν ενισχύσεις στο πλαίσιο των οικολογικών σχημάτων, χειμερινά ψυχανθή και σιτηρά, ασχέτως της εναλλαγής από υδροβόρα καλλιέργεια (Μηδικής, αραβόσιτου, βαμβακιού) που υπήρχε στο αγροτεμάχιο κατά το προηγούμενο καλλιεργητικό έτος.

Όμως, με την πρόταση στην 2η τροποποίηση του ΣΣ ΚΑΠ τα χειμερινά ψυχανθή, θα είναι επιλέξιμα στη νέα υπο-δράση 31.1- Α και τα αρωματικά / φαρμακευτικά φυτά στη νέα υπο-δράση 31.1-Β. Επομένως, καλλιέργειες χειμερινών ψυχανθών και χειμερινών σιτηρών οι οποίες ήταν επιλέξιμες στην 31.1-Β, ως είχε μέχρι τώρα, πλέον θα μπορούν να ενισχυθούν από την 31.1-Α (εφόσον αντικαθιστούν τις επιλέξιμες αρδευόμενες καλλιέργειες), ενώ τα αρωματικά/φαρμακευτικά φυτά, θα είναι επιλέξιμα στη νέα 31.1- Β.

Ως εκ τούτου, οι 139.649 δικαιούχοι καλλιεργητές που καλλιέργησαν 5.453.715 στρέμματα και έλαβαν 97,22 εκατ. ευρώ το 2023, από το 2025 στερούνται αυτή τη δυνατότητα χωρίς να έχει προβλεφθεί άλλη ισοδύναμη εναλλακτική λύση:

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος που δημιουργείται, σας πληροφορούμε ότι:

• Οι 139.649 δικαιούχοι αγρότες αποτελούν περίπου το 50% των αγροτών αροτραίων καλλιεργειών.
• Τα 5.453.715 στρέμματα περίπου το 33% του συνόλου των εκτάσεων αροτραίων καλλιεργειών.
• Τα 97,22 εκατομμύρια ευρώ ενίσχυσης, αποτελούν το 25% των ενισχύσεων των οικολογικών σχημάτων και εξ’ αυτού του λόγου έχουν σημαντική επίπτωση στην αγροτική οικονομία.

Θεωρούμε πολύ σοβαρή παράλειψη για οποιαδήποτε διαδικασία υπηρεσιακή ή θεσμική που επίσπευσε την εισήγηση για την κατάργηση αυτού του οικολογικού σχήματος, χωρίς καμία διαβούλευση και χωρίς να λάβει την εξαιρετικά μεγάλη επιτυχία και αποδοχή που είχε το συγκεκριμένο οικολογικό σχήμα. Είναι πολύ σοβαρή παράλειψη γιατί η αντικατάσταση που προτείνεται και χρησιμοποιείται ως όδευση στην εν λόγω τροποποίηση, δεν έχει καμία αντιστοίχιση με τα ποιοτικά στοιχεία που αναφέρθηκαν παραπάνω και δημιουργεί ζωτικό θέμα στη βιωσιμότητα των αροτραίων καλλιέργειών. Γιατί είναι τουλάχιστον εμπαιγμός, καθώς η τροποποίηση αναφέρεται μόνο σε καλλιέργειες αντικατάστασης από Μηδική, αραβόσιτο και βαμβάκι και αφορά βάσει των υπολογισμών μας, λιγότερο από 1,5 εκατομμύρια στρέμματα, δηλαδή στο 27% των εκτάσεων που δηλώθηκαν το 2023.

Για τους λόγους ότι:

1) Το συγκεκριμένο οικολογικό σχήμα ήταν από τα λίγα που είχαν πρακτική και καθολική χρήση έχρηζε τεράστιας αποδοχής και εφαρμογής, τόσο το 2023, όσο και το 2024.

2) Οι ξηροθερμικές συνθήκες που βάλουν τη φετινή καλλιεργητική χρονιά φέρνουν πιο κοντά τους παραγωγούς στην εγκατάσταση ξερικών καλλιεργειών.

3) Το εν λόγω οικολογικό σχήμα υποβοηθάει κατά πολύ και την αύξηση της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος, καθώς το πολλαπλασιαστικό υλικό κατά τη χρήση του έπρεπε να είναι πιστοποιημένο.

4) Η συγκεκριμένη χρονική στιγμή (Φθινόπωρο του 2024 - καλλιεργητική περίοδος σιτηρών 2025) βρίσκει τους παραγωγούς με ήδη αγορασμένο πιστοποιημένο σπόρο στις καλλιέργειες που αναφέρονταν στο οικολογικό σχήμα, καθώς βρισκόμαστε στον μήνα σποράς. Εάν δεν υπήρχε η παρατεταμένη ξηρασία η πλειοψηφία αυτών των εκτάσεων θα είχε ήδη σπαρθεί.

5) Τη χρονική στιγμή που οι Έλληνες αγρότες βιώνουν μία από τις χειρότερες οικονομικές συγκυρίες της τελευταίας 20ετίας είναι αδύνατο μία τέτοια μεταβολή των ενισχύσεων τέτοιου βεληνεκούς να εκλείπει από την αγορά.

6) Τα οικολογικά σχήματα, που αφορούν αροτραίες καλλιέργειες μετά την εξάλειψη αυτού, είναι μόλις τέσσερα, πράγμα που σημαίνει ότι η αροτραία καλλιέργεια έχει σοβαρά προβλήματα στην εφαρμογή κάποιου οικολογικού σχήματος.

Για όλους τους ανωτέρω λόγους, ζητάμε τη διατήρηση του συγκεκριμένου οικολογικού σχήματος και τον καθορισμό μιας συνάντησης με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ για την εξεύρεση λύσης του συγκεκριμένου προβλήματος.

Το κείμενο συνυπογράφουν οι κάτωθι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί :

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΩΝ ΤΟΜΑΤΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ – ΘΕΣΤΟ

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ – ΘΕΣ ΓΗ

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ – Η ΝΕΑ ΕΝΩΣΗ

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΠΛΑΤΥΚΑΜΠΟΥ

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΧΑΛΚΗΣ – Η ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΝΙΚΑΙΑΣ – Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΦΑΡΣΑΛΩΝ – Ο ΕΝΙΠΕΑΣ

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΒΟΛΟΥ -ΕΒΟΛ

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ ΟΡΕΣΤΙΑΔΑΣ Η ΕΝΩΣΗ

& ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ