Η κυβέρνηση της Γερμανίας έχει καταρρεύσει. Διαβάστε το γιατί
Η απόλυση του Κρίστιαν Λίντνερ τον ώθησε να αποσύρει το Κόμμα των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) από έναν συνασπισμό με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) του Σολτς, αφήνοντας τον Σολτς σε μια κυβέρνηση μειοψηφίας με το Κόμμα των Πρασίνων.
Ο Σολτς είπε ότι θα ζητήσει τώρα ψήφο εμπιστοσύνης για τις 15 Ιανουαρίου, η οποία, εάν έχανε, θα μπορούσε να επιτρέψει τη διεξαγωγή εκλογών έως τα τέλη Μαρτίου του επόμενου έτους - έξι μήνες νωρίτερα από τις εκλογές που είχαν προγραμματιστεί για τον Σεπτέμβριο του 2025.
Η Γερμανία αντιμετωπίζει τώρα αναταραχή σε μια περίοδο ευρύτερης αβεβαιότητας. Η πολιτική κρίση πυροδοτήθηκε λίγες ώρες αφότου ανακοινώθηκε ότι ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα πάρει μια δεύτερη θητεία - ένα εκλογικό αποτέλεσμα που θα μπορούσε να φέρει περαιτέρω δεινά στην οικονομία της Γερμανίας καθώς και να απειλήσει το ενιαίο μέτωπο της Ευρώπης σε βασικά ζητήματα. Να τι ξέρουμε.
Είναι ασυνήθιστες οι πρόωρες εκλογές για τη Γερμανία;
Η πολιτική σταθερότητα είναι ο κανόνας για τη Γερμανία, με την εξουσία να κινείται σε μεγάλο βαθμό μεταξύ του SPD και του συντηρητικού αντιπάλου, του CDU. Η προηγούμενη ηγέτης της χώρας, η Άνγκελα Μέρκελ, κατείχε την εξουσία για 16 χρόνια και ήταν σταθερή παρουσία στην ευρωπαϊκή σκηνή καθώς άλλοι ήρθαν και έφυγαν. Είχε μια περίφημη δοκιμαστική σχέση με τον Τραμπ.
Οι τελευταίες πρόωρες εκλογές στη Γερμανία ήταν το 2005. Προκηρύχθηκαν από τον τότε καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ, ο οποίος στη συνέχεια έχασε από τη Μέρκελ. Η Μέρκελ αποσύρθηκε από τη θέση της Γερμανίδας καγκελαρίου το 2021.
Το κεντροαριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) ενισχύθηκε για να καλύψει το κενό που άφησε όταν αναδείχθηκε ως το μεγαλύτερο κόμμα στο γερμανικό κοινοβούλιο, ή Bundestag, στις ομοσπονδιακές εκλογές του 2021. Το να ακολουθήσεις την παντοδύναμη και πάντα δημοφιλή Μέρκελ θα ήταν πάντα γεμάτη δυσκολίες.
Το SPD συγκέντρωσε μια κυβέρνηση με το FDP και τους Πράσινους, οι οποίοι κυβερνούν ως συνασπισμός «φαναριών» από τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, αναφερόμενοι στα διαφορετικά χρώματα των κομμάτων.
Πόσο επιτυχημένος ήταν ο συνασπισμός των «φαναριών» της Γερμανίας;
Η συγκέντρωση τριών ιδεολογικά διαφορετικών κομμάτων σε έναν συνασπισμό δεν συνέβαλε πάντα σε μια άνετη συμμαχία και ο συνασπισμός υπό την ηγεσία του SPD αντιμετώπισε προκλήσεις από την αρχή.
Η συμμαχία συγκέντρωσε το FDP, ένα κόμμα εστιασμένο στις επιχειρήσεις που υποστηρίζει μια ελεύθερη αγορά και μια δημοσιονομικά συντηρητική προσέγγιση, με το SPD και τους Πράσινους, δύο αριστερά κόμματα που απαιτούν κρατικές δαπάνες για κοινωνικές και περιβαλλοντικές πολιτικές.
Ο συνασπισμός βρίσκεται σε διαμάχη για το πώς να αναζωογονήσει την οικονομία της Γερμανίας. Δέχτηκε επίσης πίεση από τις αναπτυσσόμενες ακροδεξιές, καθώς και πιο πρόσφατα, ακροαριστερές δυνάμεις.
Γιατί έχουν καταρρεύσει τα πράγματα τώρα;
Μήνες εντάσεων σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική και την οικονομική κατεύθυνση της Γερμανίας έβρασαν την Τετάρτη. Ουσιαστικά, οι απαιτήσεις του Scholz για επενδύσεις έχουν έλθει σε σύγκρουση με την πιο συνετή προσέγγιση του Lindner για τον κρατικό δανεισμό.
Ο Scholz είπε ότι απέλυσε τον Lindner επειδή μπλόκαρε τα οικονομικά του σχέδια, λέγοντας στους δημοσιογράφους: «Ο Lindner δεν έδειξε προθυμία να εφαρμόσει καμία από τις προτάσεις μας» και, ως εκ τούτου, «δεν υπάρχει βάση εμπιστοσύνης για οποιαδήποτε μελλοντική συνεργασία».
Ο Λίντνερ εν τω μεταξύ κατηγόρησε τον Σολτς ότι του ζήτησε να σταματήσει το «φρένο χρέους» - ένα συνταγματικό άρθρο που εμποδίζει την κυβέρνηση να δανείζεται υπερβολικά και να συσσωρεύει χρέος - κάτι που ο Λίντνερ είπε ότι δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει.
Η ρητορική που προερχόταν από τους Scholz και Lindner δεν ήταν χαρακτηριστική. Η καγκελάριος είπε στους δημοσιογράφους την Τετάρτη το βράδυ ότι ο «εγωισμός του Lindners είναι εντελώς ακατανόητος».
Εξακολουθεί να διαφαίνεται πάνω από την κυβέρνηση το ακανθώδες ζήτημα για το πώς θα καλυφθεί ο προϋπολογισμός του επόμενου έτους, ο οποίος έχει ένα κενό πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ. Με το FDP τώρα να μην φαίνεται στην εικόνα, το πέρασμά του είναι ακόμα πιο περίπλοκο.
Ο Carsten Brzeski, ανώτερος οικονομολόγος στην ολλανδική τράπεζα ING, ανέφερε τις «ατελείωτες εντάσεις» εντός της γερμανικής κυβέρνησης καθώς και «σαφή διαφωνία σχετικά με το πώς να βγει η γερμανική οικονομία από την τρέχουσα κατάσταση στασιμότητας και διαρθρωτικής αδυναμίας» ως λόγους για την κατάρρευση.
Ποια προβλήματα αντιμετωπίζει η οικονομία της Γερμανίας;
Η οικονομία της Γερμανίας, η μεγαλύτερη της Ευρώπης, συρρικνώθηκε πέρυσι για πρώτη φορά από την έναρξη της πανδημίας Covid-19.Τα τελευταία πέντε χρόνια, έχει αυξηθεί μόνο κατά 0,2%, σε σύγκριση με αύξηση 4,6% στις 20 χώρες που χρησιμοποιούν το ευρώ, 4,1% στη Γαλλία και 5,5% στην Ιταλία.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για την οικονομική στασιμότητα της Γερμανίας. Οι επιχειρήσεις έντασης ενέργειας της χώρας έχουν υποφέρει από τον παρατεταμένο αντίκτυπο της ενεργειακής κρίσης που πυροδότησε ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τα προβλήματα της Γερμανίας είναι επίσης διαρθρωτικά, που κυμαίνονται από το υψηλό κόστος εργασίας, τη ραγδαία γήρανση του πληθυσμού και τη γραφειοκρατία έως τις απαρχαιωμένες φυσικές και ψηφιακές υποδομές.
Αντιμετωπίζει τον ανταγωνισμό από την Κίνα στην κατασκευή ορισμένων από τις κύριες εξαγωγές της, γεγονός που έχει προκαλέσει μεγάλη ζημιά στη διάσημη αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας. Η Volkswagen, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής της Γερμανίας, εξετάζει το ενδεχόμενο να κλείσει εργοστάσιο στη χώρα καταγωγής της για πρώτη φορά στα 87 χρόνια ιστορίας της.