Έως 30 Ιανουαρίου οι αιτήσεις μετάταξης αγροτών για το καθεστώς ΦΠΑ

Tη μετάταξή τους από το ειδικό στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ έως τις 30 Ιανουαρίου 2025 θα πρέπει να φροντίσουν οι αγρότες που έλαβαν μέσα στο 2024 επιδοτήσεις άνω των 5.000 ευρώ, είτε πραγματοποίησαν πωλήσεις-παραδόσεις αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και παροχές αγροτικών υπηρεσιών αξίας ανώτερης των 15.000 ευρώ. Τα όρια κανονικού και ειδικού καθεστώτος έχουν ως εξής:

• Ειδικό καθεστώς ΦΠΑ:

1. Επιδοτήσεις μέχρι 5.000 ευρώ.
2. Τζίρος μέχρι 15.000 ευρώ.

Για την παραμονή ή μετάταξη στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ, ο αγρότης θα πρέπει να πληροί σωρευτικά και τα δύο κριτήρια.

• Κανονικό καθεστώς ΦΠΑ:

1. Επιδοτήσεις πάνω από 5.000 ευρώ.
2. Τζίρος πάνω από 15.000 ευρώ.

Έστω ότι υπάρχει υπέρβαση σε ένα από τα παραπάνω, ο αγρότης θα πρέπει να μεταταχθεί στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ. Υπάρχει υποχρέωση για μετάταξη του αγρότη στο κανονικό καθεστώς από την ημερομηνία κατά την οποία συντρέχει η προϋπόθεση αυτή.

Όσοι αγρότες κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος (2024) πραγματοποίησαν προς οποιοδήποτε πρόσωπο παραδόσεις αγροτικών προϊόντων, καθώς και παροχές αγροτικών υπηρεσιών (π.χ. κλάδεμα) των οποίων η αξία αθροιστικά ήταν κατώτερη των 15.000 ευρώ και έλαβαν επιδοτήσεις, των οποίων η αξία ήταν κατώτερη των 5.000 ευρώ έχουν τη δυνατότητα να εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ.

Εξαίρεση από το ειδικό καθεστώς

Δεν εντάσσονται στο ειδικό, αλλά στο κανονικό καθεστώς οι αγρότες που:

1. Ασκούν τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και παρέχουν τις αγροτικές υπηρεσίες με τη μορφή εταιρείας οποιουδήποτε τύπου ή αγροτικών συνεταιρισμών.
2. Πωλούν αγροτικά προϊόντα παραγωγής τους ύστερα από επεξεργασία που μπορεί να προσδώσει σε αυτά χαρακτήρα βιομηχανικών ή βιοτεχνικών προϊόντων.
3. Ασκούν παράλληλα και άλλη οικονομική δραστηριότητα, για την οποία έχουν υποχρέωση να τηρούν λογιστικά αρχεία (βιβλία).
4. Παραδίδουν προϊόντα παραγωγής τους από λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστημα ή πραγματοποιούν εξαγωγές ή παραδόσεις των προϊόντων τους προς άλλο κράτος-μέλος (εξαγωγές/ενδοκοινοτικές συναλλαγές).

Στην περίπτωση της προαιρετικής μετάταξης από το ειδικό στο κανονικό καθεστώς υποχρεούνται να παραμείνουν σε αυτό μία τριετία. Η υποχρεωτική μετάταξη από το ειδικό στο κανονικό καθεστώς πραγματοποιείται με δήλωση μεταβολών εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την έναρξη του φορολογικού έτους και ισχύει από την έναρξη του φορολογικού έτους, δηλαδή με ημερομηνία 1/1/20ΧΧ.

Πολλές φορές κάποιοι αναρωτιούνται τι γίνεται όταν έχουν μόνο επιδοτήσεις και όχι πωλήσεις και πώς θα πρέπει να διαχειριστούν αυτή την περίπτωση. Εάν κάποιος έχει λάβει επιδότηση κατώτερη των 5.000 ευρώ, έστω και αν δεν έχει πραγματοποιήσει καμία πώληση αγαθών και παροχή αγροτικών υπηρεσιών, οφείλει να εγγραφεί στο ειδικό καθεστώς αγροτών.

Τι συμπεριλαμβάνεται στο όριο των 15.000 ευρώ από πωλήσεις και παροχή υπηρεσιών:

1. Τιμολόγια αγοράς που εκδίδουν στον πωλητή αγρότη οι υποκείμενοι στον φόρο αγοραστές των αγροτικών προϊόντων (για αγρότες ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ).
2. Τιμολόγια πώλησης που εκδίδουν οι υποκείμενοι στον φόρο πωλητές αγροτικών προϊόντων (αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ).
3. Ειδικό Στοιχείο Πώλησης Αγροτικών Προϊόντων (που εκδίδουν οι αγρότες ειδικού καθεστώτος σε ιδιώτες ή άλλους αγρότες του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ).
4. Εκκαθαρίσεις συνεταιρισμών ή ομάδων παραγωγών.
5. Εργόσημα.

Σημείωση: Τα παραπάνω αφορούν τόσο χονδρικές όσο και λιανικές πωλήσεις.

Τι συμπεριλαμβάνει το όριο των 5.000 ευρώ από επιδοτήσεις:

Το συνολικό ποσό επιδοτήσεων ή ενισχύσεων κάθε μορφής που καταβλήθηκε στον αγρότη εντός του προηγούμενου φορολογικού έτους, έστω και αν στο ποσό αυτό περιέχονται και ποσά επιδοτήσεων ή ενισχύσεων που αφορούν άλλα φορολογικά έτη. Δεν θεωρούνται επιδοτήσεις ή ενισχύσεις και δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ορίου των 5.000 ευρώ οι κάθε είδους ενισχύσεις από το κράτος, οι επενδυτικές ενισχύσεις και οι αποζημιώσεις που καταβάλλονται από τον ΕΛΓΑ. Και οι ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis), που έχουν αποζημιωτικό χαρακτήρα.

Προσθέτουμε όλες τις επιδοτήσεις/ενισχύσεις (εκτός των εξαιρέσεων), όπως φαίνονται στο σύστημα της δημοσιοποίησης πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ ή στην Καρτέλα του ΥΠΑΑΤ «Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων» για να υπολογίσουμε το όριο. Η διαδικασία μετάταξης από το κανονικό στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ γίνεται ηλεκτρονικά μέσω της ΑΑΔΕ.

Περιπτώσεις που πρέπει να γίνει εγγραφή στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ:

• Κάτοχοι αγροτικού αυτοκινήτου (ΦΙΧ) κι ας μην έχουν πωλήσεις και επιδοτήσεις (το αγροτικό αυτοκίνητο θεωρείται επαγγελματικό, οπότε θεωρείται επαγγελματική δραστηριότητα).
• Όσοι ιδιώτες θέλουν να αφήσουν αντί πληρωμής στο ελαιοτριβείο ελαιόλαδο (δικαίωμα), που η διαδικασία αυτή θεωρείται πώληση αγροτικού προϊόντος.
• Πριν από κάθε πρώτη πώληση.
• Πριν από κάθε πρώτη παροχή αγροτικής υπηρεσίας.

Όσοι θέλουν να απενταχθούν από το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ δεν θα πρέπει:

1. Να έχουν λάβει επιστροφή ΦΠΑ για το έτος που αιτούνται για απένταξη.
2. Να μην έχουν αγροτικό αυτοκίνητο (ΦΙΧ).
3. Να μην έχουν τις προϋποθέσεις μετάταξης στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ.

Για τους αγρότες που πληρούν τα κριτήρια ένταξης στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ, αρκεί η εγγραφή τους στο Μητρώο TAXIS αγροτών (ηλεκτρονικά).

Παραδείγματα

1. Αγρότης του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ πραγματοποίησε το 2024 χονδρικές πωλήσεις αξίας 7.000 ευρώ, λιανικές πωλήσεις 2.000 ευρώ και παροχές υπηρεσιών (εργόσημου) αξίας 6.500 ευρώ και έλαβε επιδοτήσεις 2.000 ευρώ. Ο εν λόγω αγρότης εντάσσεται στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ από 1/1/2025, λόγω πωλήσεων και παροχής υπηρεσιών άνω των 15.000 ευρώ.
2. Αγρότης του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ πραγματοποίησε το 2024 λιανικές πωλήσεις αξίας 3.000 ευρώ και παροχές υπηρεσιών (εργόσημου) αξίας 1.500 ευρώ και έλαβε επιδοτήσεις 6.200 ευρώ. Ο εν λόγω αγρότης εντάσσεται στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ από 1/1/2025 λόγω επιδοτήσεων άνω των 5.000 ευρώ.

Γράφει η Φωτεινή Μακρή: λογίστρια, φοροτεχνικός α΄ τάξης, ειδική σύβουλος αγροτικής φορολογίας